شیر هیدرولیک چیست؟

شیر هیدرولیک (به انگلیسی hydraulic valve) به عنوان یکی از مهم‌ترین اجزای یک سیستم هیدرولیک در کلیه یونیت‌های هیدرولیک و مدارات هیدرولیکی کاربرد دارد. این واحد کنترلی هیدرولیک به مجموعه شیرهای کنترل جهت سیال هیدرولیک، کنترل فشار سیستم هیدرولیک و کنترل دبی (جریان) سیستم هیدرولیک گفته می‌شود. عملکرد شیرهای هیدرولیک در سیستم، نوع فعال و غیرفعال کردن این شیرها و همچنین سایز شیرآلات هیدرولیک دلیلی برای ساخت طیف وسعی از شیرهای هیدرولیک شده است. در این بخش از فروشگاه لوازم هیدرولیک انواع شیر کنترل سیال هیدرولیک قرار دارد.

انواع شیر هیدرولیک از نظر عملکرد

1. شیر کنترل جهت: مسیر حرکت سیال را تغییر می دهند.
2. شیر کنترل فشار: اصطلاحا به آنها رلیف ولو نیز می گویند و کنترل فشار سیستم را بر عهده دارند.
3. شیر کنترل جریان یا دبی متغیر: وظیفه ی کنترل دبی سیستم را دارند.
4. شیر هیدرولیک پروپرشنالproportional valve
5. شیر هیدرولیک سروservo valve
6. شیر هیدرولیک مدولار Modular valve

انواع شیر هیدرولیک از نظر نوع تحریک

1. تحریک دستی
2. تحریک سلونوئیدی
3. تحریک مکانیکی یا بادامکی
4. تحریک هوایی

شیر هیدرولیک برقی از پر کاربردترین دسته‌ی شیر هیدرولیک است و این شیرها به وسیله نیروی الکتریکی کار می‌کنند. مقدار جریان سیستم هیدرولیک به کمک شیر برقی قطع، وصل یا تنظیم می‌شود. شیرهای برقی خود به دو دسته شیر هیدرولیکی تک بوبین و شیر هیدرولیکی دو بوبین تقسیم بندی می‌شوند و فرمان الکتریکی توسط سوکت به بوبین انتقال می‌یابد. داخل شیرهای برقی هیدولیک قطعه‌ای به نام اسپول وجود دارد که در طرفین آن دو واشر و دو فنر وجود دارد، به کمک تحریک الکتریکی رخ داده، اسپول تغییر حالت داده و این تغییر حالت می‌تواند منجر به جریان یا قطع جریان شود.

شیر برقی هیدرولیک دارای مدل های گوناگونی است، انواع مدل‌های شیر برقی در صنایع‌ای چون سیمان، فولاد، خودروسازی و صنایع سنگین کاربرد دارند.

شیر هیدرولیک کنترل جهت

اولین دسته از شیر هیدرولیک، شیر کنترل جهت هیدرولیک است. این شیرها به منظور مدیریت بر جهت عبور سیال مورد استفاده قرار می‌گیرند و تعیین کننده مسیر عبور جریان سیال در مدار هستند. مثلا می توانند جهت حرکت یک سیلندر یا موتور هیدرولیکی را تعیین کنند. این شیرها با توجه به وظایف خود به انواع یکطرفه، دوراهه، چند راهه و غیره تقسیم بندی می شوند. نام گذاری شیرهای کنترل جهت طبق تعداد موقعیت و دهانه های شیر انجام می‌شود و این نام گذاری به این ترتیب است که ابتدا تعداد دهانه‌ها و سپس تعداد موقعیت‌ها بیان می‌شود.

شیر هیدرولیک کنترل فشار

نوع دیگری از شیر هیدرولیک، شیر کنترل فشار هیدرولیک است. این گروه از شیر هیدرولیک، سیستم را در برابر تغییرات ناگهانی فشار حفاظت می‌کند، تغییرات ناگهانی به وجود آمده در اثر عوامل متعددی مثل کاهش میزان دبی یا افزایش ناخواسته آن، به دلیل باز و بسته شدن شیر به وجود می‌آید. تغییرات ناگهانی به وجود آمده در سیستم می‌تواند تغییرات آنی حتی تا چهار برابر فشار نرمال را در سیستم ایجاد کند، از آنجایی که افزایش فشار بیشتر از حد معین می‌تواند آسیب‌های جدی به شیر هیدرولیک وارد کند، لزوم استفاد از شیر کنترل فشار توجیه می‌شود. در یک سیستم هیدرولیک توان خروجی وابسته به فشار و جریان سیال است، بنابراین برای دست یابی به اهداف مورد نظر هنگام طراحی مدار، باید موارد زیر معین گردند:

• فشار سیستم
• پارامترهای هندسی و اندازه های مربوط به شیرها
• مقدار دبی سیستم

کاربرد شیر هیدرولیک کنترل فشار

1. شیر اطمینان ساده: این شیرها موظف به مراقبت نمودن از خطوط لوله و سایر تجهیزات هیدرولیکی در مقابل افزایش فشار هستند.
2. شیر اطمینان ترکیبی: درست مانند شیر اطمینان ساده بوده با این تفاوت که دسترسی به سطح فشار دقیق را ممکن می سازد.
3. شیر کاهنده فشار: فشار کاهش یافته ای را در خروجی سیستم بدون توجه به فشار ورودی تامین می کنند.
4. شیر بی بار کننده: جریان خارج شده از پمپ های جابه جایی مثبت را در حالتی که سیستم هیدرولیک تحت بار نیست، در فشار صفر به مخزن تخلیه می کند و به این ترتیب از مصرف توان و تلفات حرارتی ناشی از تخلیه سیال از طریق شیر اطمینان در فشار بالا کاسته می شود.
5. شیر متعادل کننده: در برابر عبور جریان در یک جهت خاص مقاومت ایجاد می کند و در جهت دیگر اجازه ی عبور را می دهد.
6. شیر ترتیبی: همانطور که از نام این شیر مشخص است؛ جریان را در در مسیرهای مختلف و با ترتیب خاص هدایت می کند.
7. سوئیچ فشاری: این شیرها به کاهش یا افزایش فشار سیال حساس هستند.

شیر هیدرولیک کنترل جریان یا دبی متغیر

دسته ای دیگر از شیر هیدرولیک، شیر کنترل جریان هیدرولیک است. از شیرهای کنترل جریان جهت تنظیم سرعت سیلندرها و موتور هیدرولیکی به وسیله‌ی تغییر میزان دبی ورودی یا خروجی آنها استفاده می‌شود. ابزار اصلی برای این کنترل تغییر سطح عبور جریان در گلوگاه است.

دو روش اصلی برای تقسیم بندی شیر هیدرولیک کنترل جریان وجود دارد:

• بدون سیستم جبران کننده فشار

کاربرد این شیرها مربوط به حالتی است که فشار سیستم تقریبا ثابت بوده و تنظیم دقیق سرعت مد نظرمان نیست. ساده ترین نوع این شیرها محدود کننده های جریان هستند که با داشتن یک گلوگاه ساده شیر یک طرفه ساخته می شود.

• همراه با سیستم جبران کننده فشار

این شیرها به صورت اتوماتیک نسبت به تغییرات فشار تنظیم شده و همواره افت فشار را ثابت نگه می دارد؛ به این ترتیب میزان جریان عبوری از آنها ثابت خواهد ماند.

نحوه انتخاب شیر هیدرولیک

انتخاب صحیح شیر هیدرولیک از میان مجموعه محصولات موجود در بازار یکی از مهارت های بسیار کارآمد است، چراکه این انتخاب می تواند علاوه بر تاثیر مستقیم روی کارایی سیستم هیدرولیک، از لحاظ اقتصادی نیز با صرفه باشد. برای انتخاب مناسب یک شیر هیدرولیک توجه به مجموعه ای از نکات ضروری است تا شیر مطابق برنامه‌ی طراحی شده رفتار کند. تعدادی از این نکات عبارتند از:

• کاربرد شیر هیدرولیک در سیستم

همانطور که ذکر شد شیرها می توانند کنترل فشار، کنترل جریان و کنترل جهت سیال عبوری در سیستم را انجام دهند؛ برای انتخاب قطعا باید به کاربرد شیر در سیستم توجه کرد.

• ماهیت فیزیکی سیال عبوری از شیر هیدرولیک

نقش سیال در سیستم های هیدرولیکی در این است که انرژی تولید شده را به عملگرها (سیلندرها و هیدروموتورها) برساند. هر سیال هیدرولیک دارای مشخصه و ویژگی های خاص مربوط به خودش است؛ خواص متفاوت سیال های هیدرولیک به منظور کاربری های متفاوت آن ها است. با توجه به خواص سیال هیدرولیک با پایه نفتی، این دسته از سیال ها کاربرد بیشتری در سیستم هیدرولیک دارند.

سیال عبوری از شیرها می تواند مواردی مانند آب، نفت، گاز، پودر، انواع مواد شیمیایی و غیره باشد. لازم به ذکر است که سیال عبوری از شیرهای موجود در این بخش تنها روغن معدنی است و در صورت استفاده از سیال دیگری می تواند به شیر آسیب بزند و یا اگر آسیب جدی نزده باشد، شیر کارایی مناسب و کافی را نخواهند داشت.

• اندازه شیر هیدرولیک

عامل مهم دیگر برای انتخاب شیر هیدرولیک موضوع سایز آنهاست. اندازه ی شیرها برای عملکرد صحیح سیستم بسیار حائز اهمیت است؛ برای مثال اگر سایز شیر را کوچک انتخاب کنیم و فشار سیستم بالا باشد، شیر قادر به عبور کامل سیال نخواهد بود، برعکس اگر سایز شیر را بزرگتر انتخاب کنیم آنگاه علاوه بر هزینه ی اضافی تحمیل شده افت فشار چشمگیری مشاهده خواهیم کرد.

• فرمان شیر هیدرولیک در حالت نرمال

باید به این نکته توجه کرد که شیر هیدرولیک قبل از تحریک ممکن است در دوحالت نرمال باز و نرمال بسته موجود باشد، حین انتخاب آنها توجه به اینکه طراحی سیستم طبق چه حالتی از شیر بوده است حائز اهمیت است.

در نهایت مجموعه ای از این نکات و اطلاعات دقیق تر تحت عنوان کدفنی برای شیر هیدرولیک تعریف می شود که نحوه سفارش دهی با این کد بسیار راحت تر می شود.

بزرگترین وارد کننده و نمایندگی فروش انواع شیر برقی هیدرولیک در تهران در هر سایز و نوعی آماده خدمت رسانی به شما مشتریان عزیز هستیم.