شیر پروپرشنال هیدرولیک (شیر تناسبی هیدرولیک) چیست؟

شیر پروپرشنال (به انگلیسی proportional valve) یا پروپرشنال ولو هیدرولیک شیرهای پرقدرتی هستند که برای تنظیم پارامترهای فشار، سرعت، دبی و جریان سیستم استفاده می شوند. این شیر بیشتر اوقات زمانی داخل سیستم استفاده می شود که نوسانات شدید جریان و فشار وجود داشته باشد و امکان کنترل هر لحظه آن توسط نیروی انسانی وجود نداشته باشد. بنابراین این شیر می تواند با برنامه ای دقیق تمامی خروجی های مورد انتظار را برای سیستم هیدرولیکی ایجاد کند.

دلیل نام گذاری این شیرها به عنوان شیر پروپرشنال یا تناسبی از این جهت است که در این گونه شیرها، تغییر جریان سیال خروجی با توجه به جریان الکتریکی ورودی خطی نیست. شیر پروپرشنال هیدرولیک مانند سایر انواع شیرهای هیدرولیک موظف به کنترل سیال هیدرولیک طبق شرایط طراحی شده است؛ البته لازم به ذکر است که شیر پروپرشنال هیدرولیک کنترل بسیار دقیقی از دبی یا فشار را دارند. شیر پروپرشنال هیدرولیک از لحاظ نحوه تحریک مشابه شیر های برقی است چراکه هر شیر پروپرشنال هیدرولیک هم مانند شیر برقی دارای مدار الکترونیکی است، البته با این تفاوت که شیر پروپرشنال هیدرولیک نمونه پیشرفته تری از شیر برقی است و به عنوان مثال قادر است مغزی شیر را در حالتی بین باز و بسته نگه داشته و کنترل بسیار دقیقی از دبی و فشار خروجی داشته باشد. سیستم و تکنولوژی به کار رفته در شیر پروپرشنال هیدرولیک بسیار پیشرفته است و همین عامل باعث شده تا این شیر ها نسبت به سایر شیر ها قیمت بالاتری داشته باشند اما سرعت و دقت بسیار بالا از مزیت این شیر ها می باشد.

انواع شیر پروپرشنال هیدرولیک

• شیر پروپرشنال کنترل جهت
• شیر پروپرشنال کنترل فشار
• شیر پروپرشنال کنترل جریان

طرز کار شیر پروپرشنال هیدرولیک

در شیر پروپرشنال هیدرولیک کنترل جهت، متناسب با تغییر ولتاژ ورودی شیر علاوه بر کنترل جهت سیال، کنترل سرعت هم انجام می شود و به این ترتیب حرکت عملگرها تحت کنترل قرار می گیرد و شروع و پایان حرکت جک به آرامی رخ می دهد. در شیر پروپشنال کنترل فشار تنظیم فشار با دقتی بسیار بالاتر از شیر های هیدرولیک معمولی انجام می شود. در زمینه شیر پروپرشنال هیدرولیک کنترل جریان نیز می توان این نکته را بیان کرد که کنترل دبی خروجی با دقتی بسیار بالا انجام می شود.

نماد شماتیک شیر پروپرشنال هیدرولیک

اجزاء اصلی تشکیل دهنده شیر پروپرشنال هیدرولیک

1. اسپول و فنر
2. سلنوئید یا بوبین
3. کارت کنترلر